Fries

Hjirûnder steane trije ferskillende omslaggen fan it boek Swarte ingels: twa omslaggen fan de Fryske edysje en it omslach fan de Nederlânske oersetting.

De útjouwerij wol graach in edysje foar jongerein útbringe. De boppesteande omslaggen fine de minsken fan de útjouwerij net gaadlik.

1. Untwerp foar de útjouwerij it omslach foar in jongereinedysje.
2. Wêrom is dyn omslach oantreklik foar jongerein?
3. Betink ek in alternative titel en fertel wêrom't dy titel by it omslach én by de ynhâld fan de roman past.

Jim sitte in de redaksje fan it BNN-programma Je zal het maar zijn, in programma oer jongerein mei in bysûnder ferhaal. De redaksje wol graach Hilbrand yn de útstjoering, syn ferhaal sil sintraal stean.

1. Skriuw tegearre in koarte tekst dy't de presintator foarlêst om Hilbrand te yntrodusearjen.
2. Betink tegearre fiif fragen dy't jim oan de persoan Hilbrand stelle wolle.
3. Betink tegearre de antwurden dy't Hilbrand jaan sil.

BNN programma Je zal het maar zijn

1. Hjirûnder steane fiif sitaten uit Swarte ingels. Wat is dyn miening oer it sitaat? Is it sitaat typysk foar it personaazje Hilbrand of jildt it ek foar jongerein yn it algemien? Set de letter fan it sitaat yn it skema hjirûnder, yn de rigel foar Hilbrand en ek yn de rigel foar jongerein yn it algemien.

 a. 'Freonen en freondintsjes hiene wy net as bern, wy kamen inkel fan 'e pleats om nei skoalle ta yn 't doarp. Moarns stutsen wy ôf, in stik bôle en in apel yn 'e bûse. Mem brocht ús oant 'e homeie ta, dêr't se stean bleau oant wy har net mear sjen koene.' (side 9)

b. 'Ik ha útfûn dat se my ek aardich fine, fammen. Se wolle graach mei my frije. Yn 't begjin hie 'k dêr noed mei, hoe't dat no krekt moast en sa. (…) Mar it giet fansels, je hoege der net by nei te tinken.' (side 64)

c. 'Boppedat hâld ik fan 'e bosk, likefolle as fan see en wetter. Wy komme der amper, mar dy seldsume kearen heuge my tige. Krekt as mei swimmen fielt it oan as thúskommen, fan teplak wêzen. Beredenearje kin 'k it net, mar it leafst soe 'k dêr fannacht allinne wêze. Oars net as de beammen, de nachtbisten en ik.' (side 70)

d. 'Yn seksbledsjes fan Riemer syn broer ha 'k wol sjoen dat it dien waard. En no gebeurt it my. Ik fyn it sjenant, wol dat se dermei ophâldt. Mar ik lynje mei beide hannen tsjin 'e stam, ha de eagen ta, de mûle iepen. Alles ferrifelet my: de faasje dêr't it mei gebeurt, it twingende, waarme sûgjen; myn bûtenwenstige geilens.' (side 83)

e. 'Om't ik ferlyfd bin op it himmelste en leafste fanke fan de hiele weareld. Dêrom dooch ik net. Pake begrypt net wêr't ik my sa drok oer meitsje. Mar ik bin ferlyfd op ús Fardou. Myn suster.' (side 64)


2. Besjoch hoe'tst it skema ynfolle hast en beäntwurdzje dan de folgjende fragen:
a. Is Hilbrand in typyske puber? Wêrom al of net?
b. Wat makket him itselde as oare jongeren en wat makket him oars as oars?

1. Hilbrand sit op Twitter. Folgje him op @HilbrandSwingel en stjoer him in privee-berjocht. Fertel him hoe't er mei syn leafde foar syn sus omgean moat. Doch dat op basis fan trije ferskillende foarfallen út de roman. Beneam dy foarfallen ek yn dyn brief (mei it sidenûmer derby).

2. Dyn berjocht moat ûngefear 400 wurden befetsje. 

3. Fardau hat ek in Twitter-account: @FardouSwingel. Lês har berjochten en jou op ien fan har tweets in ynhâldlik antwurd.

4. Wêrom beäntwurdest krekt dizze tweet? Lis út.

Op de Community fan de Kindertelefoon kinst mei oare jongerein prate oer allegear ûnderwerpen. De gesprekken geane oer leafde, seks, freonen en famylje.

Yn Swarte ingels prakkesearret Hilbrand oer de ferhâlding mei syn suske Fardou. Hy ferberget de ferhâlding foar syn âlden. Fardou fertelt ek neat. Tegearre hawwe se in ferbûn. Oan de ein fan de roman wurdt de situaasje ûnhâldber, der moat wat dien wurde.

1. Yn dizze opdracht set ien fan jim in fraach op papier dy't Hilbrand op it foarum fan de Kindertelefoon stelle sil. De oar docht itselde foar Fardou.

2. As jim beiden in fraach hawwe, wikselje jim de fragen út. Dêrnei skriuwe jim it antwurd op dat in jongere oan Hilbrand en Fardou jaan soe.

3. Yn Swarte ingels slagje Hilbrand en Fardou der net yn om oer har ferhâlding mei har âlden te praten. Bepraat tegearre wêrom't dat net slagget. Meitsje gebrûk fan de antwurden út fraach ien en twa.

Der wurdt in debat organisearre oer de folgjende stelling:

'It is in goede saak dat Willem Schoorstra mei syn roman ynsest besprekber makket'.

1. Praat ôf wa't tsjinstanner en wa't foarstanner is.

2. De tsjinstanners betinke arguminten om de boppesteande stelling te ferdigenjen, de foarstanners betinke arguminten om de boppesteande stelling te bestriden. Hâld jim oan de feiten út de roman.

3. Hâld in debat oer de stelling. Meitsje gebrûk fan de spulregels fan it debat út jim lesmetoade of fan it debatynstitút (sjoch: Boarnen). Freegje in klasgenoat om it debat op te nimmen mei syn telefoan of tablet.

4. Besjoch mei-inoar de film fan jim debat. Stel fêst wa't yn it debat syn stelling it bêste mei arguminten útlizze koe.

Nederlands Debat Instituut