Docenten Nederlands 12-15 | niveau 1 | Manhatan

Introductie

Rob Ruggenberg (1946) schrijft het liefst over onbekende gebeurtenissen uit het verleden. Hij heeft veel gereisd toen hij nog journalist was. In een interview zei hij: 'Ik schrijf over kinderen die plotseling terechtkomen in de harde, rauwe wereld van de volwassenen. Ik heb die kinderen gezien, in arme landen, in oorlogsgebieden, of waar natuurrampen waren. Kinderen die ineens helemaal alleen staan. Ze kunnen alleen overleven dankzij vriendschappen die ze ontwikkelen.' Ruggenberg is bij leerlingen een erg populaire auteur: met zijn boeken is hij meerdere keren genomineerd voor de Jonge Jury. In 2013 won hij deze publieksprijs met IJsbarbaar.

Inhoud

Let op: deze tekst bevat details over de inhoud en afloop van het verhaal en kan je leesplezier bederven.

Peye heeft nooit geweten wie zijn vader is, totdat een vreemdeling beweert dat Peyes vader de gouverneur van Nieuw-Amsterdam is. Als Peye de kans krijgt mee te varen naar Amerika, grijpt hij die kans meteen aan. Daar sluit hij vriendschap met het indiaanse meisje Waupatukway en Manuel, een ontsnapte jonge slaaf. Met hun hulp wil Peye naar Manhatan om zijn vader te zoeken. Maar dan volgen er allemaal tegenslagen die de prille vriendschap tussen de drie onder druk zetten. Ze worden gevangengenomen, Waupatukway blijft ernstig ziek achter bij een Engelse lady, Manuel krijgt een zware lijfstraf als weggelopen slaaf en Peye wordt in de keuken van het fort aan het werk gezet. Als Waupatukway opgehangen dreigt te worden, verzint Peye een list. Hij doet alsof hij, de zoon van Kieft, ontvoerd is door indianen. Zo krijgt hij directeur-generaal Kieft eindelijk zelf te spreken en die vertelt Peye dat hij niet zijn vader is. Wel lokken Peye en zijn vrienden op die manier de Nederlandse soldaten in een hinderlaag, waarna ze met zijn drieën proberen te ontsnappen. Tijdens hun vlucht door een moeras worden Waupatukway en Peye ingehaald door een paar soldaten en verdrinkt Peye met een van hen in het moeras. Het verhaal eindigt met een wegvarende Waupatukway en Manuel.

Moeilijkheid

Instapniveaulezers lopen waarschijnlijk vast in Manhatan. Door de omvang, de niet-chronologische vertelwijze en de ouderwetse woorden in het verhaal is het boek voor deze lezers te uitdagend. N1-lezers genieten van de vele actie en spannende gebeurtenissen en zij zullen daarnaast oog hebben voor thema’s als vriendschap en vrijheid. De meeste N1- en N2-lezers vinden het bovendien leuk om al lezend iets te leren over de historische achtergrond. Tot slot zijn voor N2-lezers de rassen- en machtsverhoudingen in de zeventiende eeuw interessant.

Manhatan is een echt N1-boek, dat voornamelijk geschikt is voor brugklasleerlingen (tl, havo, vwo) en leerlingen uit de tweede klas van het vmbo.

Voor een volledige didactische en letterkundige analyse klik je hier.