Docenten Nederlands 12-15 | niveau 3 | De spiegelpassante 1: De ijzige verloofde

Introductie
Christelle Dabos schreef De ijzige verloofde tijdens haar revalidatie na een aantal zware operaties. Ze leverde haar manuscript in voor een wedstrijd van de prestigieuze Franse uitgever Gallimard Jeunnesse en won. Zo debuteerde ze met De ijzige verloofde, dat het eerste deel is van de vierdelige serie van De spiegelpassante.

Inhoud
Let op: deze tekst bevalt details over de inhoud en afloop van het verhaal en kan je leesplezier bederven.

Lang geleden waren de arken één wereld. God brak de wereld in stukken en zo ontstonden de arken. Elke ark heeft zijn eigen bewoners, gebruiken en een eigen hof waarin de familiegeest de grootste macht heeft.
Ophelia woont op de ark Anima. Ze werkt als lezeres in een museum: zij heeft de bijzondere gave de geschiedenis van voorwerpen te kunnen lezen met haar handen. Ook is ze een spiegelpassante en kan ze van de ene naar de andere spiegel reizen. Ophelia wordt door Artemis, haar familiegeest, uitgehuwelijkt aan Thorn. Thorn bekleedt een belangrijke functie aan het hof van één van de andere arken: de Pool. Op de ark Anima is iedereen familie van elkaar en het is hoogst ongebruikelijk dat een bruid naar een andere ark vertrekt.
Ophelia en tante Rosalinde, die meereist als haar chaperonne, reizen per luchtschip naar de ijskoude Pool. Ze verblijven bij de familie van Thorn, de Draken, in een bijenkorfachtige stad gebouwd uit optische illusies. Een wereld met grote verschillen tussen rijk en arm. Als Ophelia’s aanwezigheid op de Pool bekend wordt, duikt ze onder als een bediende op Maneschijn, het landgoed van Archibald.
Aan het hof van de familiegeest Faroek strijden drie families om de macht. Ophelia komt erachter dat ze een belangrijke schakel is in een ingewikkelde intrige tussen de Draken en de Mirages. Ze weet niet wie en wat ze kan vertrouwen, maar langzaam groeit de band tussen haar en Thorn. Tot ze ontdekt dat ze eigenlijk met Thorn moet trouwen zodat hij haar gave kan overnemen om een eeuwenoud boek te lezen. Het verhaal heeft een open einde en gaat verder in deel 2.

Moeilijkheid
Lezers op niveau 2 zullen de actie en de spanning in dit boek waarderen, al zal de niet-geoefende fantasylezer veel moeite hebben met het begrijpen van het verhaal. Een N3-lezer zal genieten van de strijd tussen goed en kwaad en uitdaging vinden in de psychologische spanning die wordt opgebouwd door de intriges tussen de families. De N4-lezer zal daarnaast oog hebben voor de onderlinge maatschappelijke verhoudingen in een wereld die is opgebouwd uit illusies.

Didactische en letterkundige analyse

Dimensies	Indicatoren	Toelichting \| complicerende factoren
Algemene vereisten	Bereidheid	Dit boek vraagt een grote bereidheid van lezers op niveau 2. Het telt 523 pagina's en het verhaal moet wel even op gang komen.
	Interesses	Dit boek is met name geschikt voor liefhebbers van fantasy en psychologische romans.
	Algemene kennis	Niet vereist.
	Specifieke literaire en culturele kennis	Niet vereist.
Vertrouwdheid met literaire stijl	Vocabulaire	Het hier en daar wat ouderwetse taalgebruik wordt aangevuld met verzonnen taal om de wereld op de ark te beschrijven. Het woordgebruik is uitdagend voor N2-lezers.
	Zinsconstructies	Korte en langere zinnen wisselen elkaar af. Geen probleem vanaf N2.
	Stijl	De beschrijvingen zijn bloemrijk en soms wat aan de lange kant. Dit kan een uitdaging zijn voor N2- en N3-lezers. Fantasyliefhebbers zullen de beschrijvingen van de nieuwe wereld interessant vinden en hierdoor doorzetten bij dergelijke passages.
Vertrouwdheid met literaire personages	Karakters	Hoofdpersonage Ophelia valt liever niet op en is onhandig. Ze is het liefst alleen. Doordat ze weinig praat en veel denkt over wat ze ziet en hoort, leer je haar goed kennen.
	Aantal karakters	Er zijn zeer veel personages waarvan de meesten een bijrol spelen, maar er ook een aantal verder uitgewerkt worden. Tante Rosalinde is de chaperonne van Ophelia, Thorn haar toekomstige echtgenoot. Tante Brunhilde is de tante van Thorn bij wie Ophelia en tante Rosalinde eerst gaan wonen. Gwen en Rein zijn Ophelia’s vertrouwelingen op landgoed Maneschijn. Voor N2- en N3-lezers zal het een uitdaging zijn om grip te krijgen op de familiebanden en de motieven van alle personages. Voor N4-lezers zorgen deze achterliggende motieven juist voor diepgang.
	Ontwikkeling van en verhouding tussen de karakters	Aan het begin van het verhaal is Ophelia erg op zichzelf; ze heeft niemand nodig. Doordat ze haar familie achter moet laten en naar een onbekende wereld reist, waar ze zich niet erg veilig voelt, leert ze zichzelf beter kennen. Ophelia krijgt een aantal keer hulp uit onverwachte hoek en durft aan het eind van het verhaal om hulp te vragen. Ze leert dat ze haar eigen keuzes moet maken. Doordat ze zichzelf onder ogen durft te komen, ziet ze het verschil tussen wat illusie en wat echt is. N2-lezers zouden deze ontwikkeling kunnen missen. Hierbij is een opdracht gemaakt (N2).
Vertrouwdheid met literaire procedés	Spanning	Het geplande huwelijk tussen Thorn en Ophelia en de intriges aan het hof zorgen voor actiespanning en psychologische spanning. Met name in het tweede deel van het boek worden er per hoofdstuk ingrediënten toegevoegd die deze verhaallijn ingewikkelder en spannender maken. Dit is een uitdaging voor N2-lezers. Voor N3- en N4-lezers wordt de verhaallijn juist interessanter.
	Chronologie	Het verhaal wordt chronologisch verteld.
	Verhaallijn(en)	Het verhaal kent één verhaallijn.
	Perspectief	Personaal perspectief vanuit Ophelia.
	Betekenis	N2-lezers zullen zich vooral richten op de actie en de spanning en nadenken over goed en kwaad. Ook zullen ze aan het denken worden gezet over wie wel en niet te vertrouwen is. N3-lezers zullen daarnaast nadenken over de onderlinge verhoudingen tussen de personages en Ophelia’s ontwikkeling. N4-lezers zullen zich ook bezighouden met de betekenis van de strijd, de illusies en hoe de hoofdpersoon hiermee omgaat.
Auteur docentinfo		Floortje Goettsch