Lezen voor de Lijst

Docenten Nederlands 15-18 | niveau 1 | De eetclub

Introductie

Saskia Noort (1967) is een veel gelezen schrijfster en columniste. Na de havo studeerde ze journalistiek en theaterwetenschap in Utrecht. Sinds begin jaren negentig schrijft ze voor een groot aantal bladen, waaronder Viva, Marie Claire en LINDA.
In 2003 debuteerde Noort als auteur met de literaire thriller Terug naar de kust. Dit boek was meteen een groot succes. Daarna volgden meer boeken in hetzelfde genre: De eetclub (2004), Nieuwe buren (2006), De verbouwing (2009) en Koorts  (2011).  Daarnaast verschenen er diverse bundels met columns die Noort geschreven heeft: Aan de goede kant van 30, 40: over lijf en leven van een veertiger en Babykoorts. In totaal werden er al twee miljoen exemplaren van haar boeken verkocht. Ook verschijnt haar werk in vijftien talen.
 Veel van Saskia Noorts literaire thrillers worden verfilmd. De film Terug naar de kust ging eind oktober 2009 in première. De eetclub draaide in 2010 in de Nederlandse bioscopen en in de nazomer van 2012 was De verbouwing in de filmzalen te zien.
 Saskia Noort is ook regelmatig op televisie te zien. Zij was onder meer meerdere malen te gast bij het televisieprogramma De Wereld Draait Door.

Inhoud

Karen is met haar gezin vanuit Amsterdam naar een forenzendorp verhuisd. Ze voelt zich niet echt thuis in dat nieuwe dorp en ze is dan ook dolgelukkig als ze eindelijk wat aansluiting krijgt met een aantal vrouwen. Al snel richten ze met in totaal vijf stellen een eetclub op. Karen voelt zich voor het eerst in tijden weer gelukkig. Wanneer op een nacht Evert, de man van eetclubvriendin Babette, om het leven komt bij een brand, lijken de vriendschappen in de eetclub toch wat anders in elkaar te zitten dan Karen denkt. Karen gaat vervolgens zelfstandig op onderzoek uit, terwijl ook de agente Dorien Jager probeert uit te zoeken wat er precies gebeurd is. 

Moeilijkheid

De eetclub is geschikt voor lezers op N1, omdat het een zogenaamde 'whodunit' is. Er moeten twee sterfgevallen opgelost worden. Veel leerlingen zullen de zoektocht naar de dader spannend vinden. Wel zullen leerlingen zich moeten willen verdiepen in het leven van volwassenen en daar is nog niet iedere leerling op N1 aan toe. Ook de setting van het verhaal, hippe dertigers in een villawijk in een dorp onder de rook van Amsterdam, kan voor veel leerlingen een ver-van-mijn-bedshow zijn. De hoeveelheid personages is voor beginnende lezers ook pittig. Zij zullen waarschijnlijk tot aan het eind van het boek de personages verwarren. Voor deze leerlingen is het handig om vanaf het begin bij te houden wie wie is en wat ieders motieven zijn om de moorden te plegen. Deze leerlingen kruipen dan zelf min of meer in de huid van een speurder.
De open plekken in het boek zullen geen probleem vormen voor de N2-lezer, deze leerlingen zullen misschien al kunnen reflecteren over waarom die plekken door de schrijfster gecreëerd zijn. N1-lezers zullen deze open plekken lastiger vinden. Ook zal niet iedere leerling op N1 doorhebben waarom het eerste hoofdstuk cursief gedrukt is.

Dimensies

Indicatoren

Toelichting | complicerende factoren

Algemene vereisten

 Bereidheid Het boek beslaat 239 pagina's. Voor een beginnende N1-lezer is dat waarschijnlijk al een hele dobber. 
   Interesses Het verhaal zal meisjes en vrouwen meer aanspreken dan mannen. De hoofdpersoon is namelijk een vrouw en beginnende, mannelijke lezers zullen zich moeilijk met haar kunnen identificeren. Er zitten een paar seksscènes in het boek, sommige leerlingen zullen hiervan kunnen schrikken.
   Algemene kennis Om dit boek te kunnen begrijpen heb je geen specifieke algemene kennis nodig. De ietwat glamourachtige wereld waarin de hoofdpersonen leven zal niet iedere leerling bekend zijn. De leerling moet er wel aan toe zijn om een verhaal te lezen over volwassenen. Niet iedere leerling op N1 en N2 is hierin al geïnteresseerd. 
   Specifieke literaire en culturele kennis Voor leerlingen op N1 die voor de eerste keer een thriller lezen, is het handig om de kenmerken van een thriller te kennen.

Vertrouwdheid met literaire stijl

 Vocabulaire Het boek is zonder problemen te lezen voor leerlingen op N1 en N2. Er worden voor leerlingen op N1 wel wat lastige woorden gebruikt, maar de verhaallijn blijft desondanks prima te volgen.
   Zinsconstructies Het boek bevat veel dialogen. Dat houdt de vaart er voor leerlingen op N1 aardig in. 
   Stijl De stijl van Noort is, ook door de vele dialogen, behoorlijk direct. Verder beschrijft Noort vaak uitgebreid de omgeving, iets waardoor N1-lezers de draad misschien kwijt kunnen raken. 

Vertrouwdheid met literaire personages 

 Karakters De karakters in het boek zijn voornamelijk flat characters. Alleen de hoofdpersoon maakt een ontwikkeling door. Het is een uitdaging voor N2 om die ontwikkeling in kaart te brengen. 
    Aantal karakters Er zijn elf personen belangrijk in het boek: de vijf getrouwde paren en de vrouw die bij de recherche werkt. Het blijft voor leerlingen op N1 en N2 tot het eind van het boek ingewikkeld wie nu bij wie hoort. 
   Ontwikkeling van en verhouding tussen de karakters Behalve Karen van der Made ontwikkelen de personages zich amper. Wel blijken velen in het boek zich veel mooier voor te doen dan ze werkelijk zijn.

Vertrouwdheid met literaire procedés

 Spanning De hoofdpersoon, Karen, is actief op zoek naar de moordenaar van haar vrienden. Deze zoektocht zorgt voor vaart in het verhaal. Ook het feit dat er twee mensen overlijden zorgt voor de nodige actie. 
   Chronologie Het boek is niet chronologisch opgebouwd. Daar kunnen leerlingen op N1 over struikelen. Het boek begint met de dood van een man, je weet nog niet wie het is. Deze man blijkt lid te zijn van een vriendenclub. Het boek bevat ook diverse open plekken. Voor leerlingen op N1 een uitdaging om die in te vullen. Misschien dat goede N2-leerlingen zich al kunnen wagen aan reflectie op het hoe, wat en waarom van deze open plekken. 
   Verhaallijn(en) Het boek bevat één verhaallijn. Het gaat over de raadselachtige sterfgevallen binnen een vriendenclub. Geen probleem voor leerlingen op N1 en N2.
   Perspectief Het eerste hoofdstuk is beschreven vanuit een stervende Evert. Dit hoofdstuk is cursief afgedrukt. Daarna verplaatst de verteller zich naar de persoon Karen van der Made. N1-lezers zullen dit eerste hoofdstuk wellicht niet meteen kunnen duiden.
   Betekenis Voor leerlingen op N1 zal het al een uitdaging zijn om er achter te komen wie de moorden heeft gepleegd en waarom. Het is ook een uitdaging voor hen om in kaart te brengen wie er allemaal verdacht zijn en wat voor motieven er een rol spelen. Dit boek zal voor sommigen een eerste kennismaking zijn met het fenomeen thriller.
Leerlingen op N2 kunnen zich bezighouden met vragen als waarom mensen vaak de schone schijn ophouden en waarom mensen zo graag bij een groep willen horen.

Relevante bronnen voor docenten