Lezen voor de Lijst

Docenten Nederlands 15-18 | niveau 2 | Rode sneeuw in december

Introductie

Simone van der Vlugt (1966) is in eerste instantie bekend geworden door haar succesvolle historische jeugdromans. In 1995 verscheen bijvoorbeeld De Amulet, een boek over hekserij waarmee de schrijfster veel prijzen gewonnen heeft. Ook de boeken Jehanne, Zwarte sneeuw en Schijndood zijn goed ontvangen.
Vanaf 2004 schrijft Simone van der Vlugt ook boeken voor volwassenen. Ze schrijft veel literaire thrillers: spannende boeken met een vleugje psychologie. De reünie (ook op deze website, N1) was het eerste boek van deze schrijfster in dit genre.
In 2009 verscheen de eerste historische roman voor volwassenen: Jacoba, dochter van Beieren. Een boek over een feministische vrouw aan het eind van de middeleeuwen. Ook in Rode sneeuw in december duikt Van der Vlugt in onze vaderlandse geschiedenis. Ditmaal volgen we Willem van Oranje en een aantal van zijn onderdanen aan de vooravond van en tijdens de Tachtigjarige Oorlog.

Inhoud

De vader van de katholieke Lideweij Feelinck is ernstig ziek. Lideweij vraagt de protestantse arts Andries Griffioen of hij haar vader kan genezen. Het is vervolgens liefde op het eerste gezicht tussen Lideweij en Andries. Lideweijs vader wordt vervolgens beter, maar hij geeft desondanks geen toestemming aan Lideweij om met Andries te trouwen, want hij kan het niet verdragen dat zijn dochter met een protestant zal trouwen. Lidewij gehoorzaamt haar vader niet en kiest voor de liefde. Het stel vertrekt daarop uit Leiden en vestigt zich in Breda. Andries treedt in dienst als arts bij prins Willem van Oranje. Vanaf dat moment volgt de lezer steeds of het leven van Lideweij en haar gezin of dat van de Prins van Oranje en zijn huishouding. De spanningen tussen de protestanten en de katholieken lopen ondertussen steeds verder op. De Tachtigjarige Oorlog breekt uit en eist veel slachtoffers. Het boek eindigt een aantal jaren na het Leidens ontzet. De Tachtigjarige Oorlog zal dan nog vele jaren duren. In de epiloog besteedt Van der Vlugt daar nog kort aandacht aan. 

Moeilijkheid

Het boek is zeker voor lezers op N1, maar ook voor lezers op N2, aan de dikke kant. Als de lezer echter eenmaal gegrepen is door het verhaal, vormt de omvang geen belemmering meer, want het boek is niet lastig geschreven. Het boek is met name geschikt voor leerlingen die altijd hebben genoten van het werk van Thea Beckman. Het grote verschil met Beckmans werk is dat de hoofdpersonen nu vooral volwassenen zijn. Het boek biedt kansen voor N3 om voorzichtig te reflecteren op het fenomeen historische roman. Het verhaal is bijvoorbeeld deels vanuit Willem van Oranje geschreven. Het is een uitdaging voor lezers op N3 om erachter te komen dat de gedachten van deze man natuurlijk niet waar gebeurd zijn. Het boek biedt lezers van N1 tot met N3 de kans om zich te verdiepen in de periode van de Tachtigjarige Oorlog. Het is aan te bevelen om leerlingen die met deze periode bezig zijn voor het schoolvak geschiedenis dit boek aan te raden, omdat de feiten uit het geschiedenisboek dan meer gaan leven. 

Dimensies

Indicatoren

Toelichting | complicerende factoren

Algemene vereisten

 Bereidheid Het is een dik boek. Beginnende lezers op N1 kunnen daarover struikelen. Het boek is uitermate geschikt voor leerlingen die graag de historische jeugdboeken van Thea Beckman en Simone van der Vlugt lezen. Dit boek is voor hen een uitgelezen kans om de overstap van jeugdliteratuur naar literatuur voor volwassenen soepel te maken.
Het enisgzins open einde zal niet iedere lezer op N1 en N2 aanspreken. 
  Interesses Lezers van N1 tot en met N3 die geïnteresseerd zijn in de vaderlandse geschiedenis zal dit boek zeker aanspreken. Het boek is zowel geschikt voor meisjes als voor jongens vanwege de verschillende hoofdpersonen. 
  Algemene kennis Het verschil tussen het katholicisme en het protestantisme zal sommige lezers ontgaan. Het is voor de lezer, ongeacht zijn niveau, een uitdaging om dit onderwerp nader te onderzoeken.
Het boek vereist verder geen algemene voorkennis, Van der Vlugt legt namelijk veel uit over de Tachtigjarige Oorlog.
Het boek zal bij lezers die wel het nodige van deze periode afweten wel voor veel 'o, zat dat zo'-momenten zorgen. Voor leerlingen op N3 is het een uitdaging om de betekenis van het Wilhelmus nader te onderzoeken. 
  Specifieke literaire en culturele kennis n.v.t.

Vertrouwdheid met literaire stijl

 Vocabulaire Het vocabulaire is voor lezers op N1 en N2 zeer toegankelijk. 
  Zinsconstructies Het boek bevat geen ingewikkelde zinsconstructies. 
  Stijl De stijl van Van der Vlugt is beschrijvend. Je ziet de gebeurtenissen zich als het ware voor je ogen afspelen. Veel beginnende lezers zullen dat kunnen waarderen. 

Vertrouwdheid met literaire personages

 Karakters Voornamelijk de karakters van Lideweij, Andries, Isabella en Willem van Oranje worden uitvoerig uitgewerkt. Zowel Lideweij als Isabella handelen soms opportunistisch. Lezers op N1 en N2 lezen daar waarschijnlijk overheen.
Reflectie op het karakter van de vader van Lideweij is ook een mooie uitdaging voor N2 en N3. Waarom verstoot hij zijn dochter? Kan een lezer daar toch begrip voor opbrengen? 
  Aantal karakters Het aantal karakters is te behappen, het aantal bijpersonen is echter enorm, dit kan een belemmering vormen voor N1 en N2 omdat de beschrijvingen er dan voor zorgen dat de vaart wat uit het verhaal gaat. Vooral in de verhaallijn over Willem van Oranje komen veel historische namen voor. Lezers op N1 en N2 zouden gebaat kunnen zijn bij bijvoorbeeld het maken van een stamboom van de familie van Willem van Oranje. 
  Ontwikkeling van en verhouding tussen karakters De karakters ontwikkelen zich niet echt. Dat de personen in het boek vaak pragmatisch handelen is een interessant gegeven voor lezers op N3.

 

Vertrouwdheid met literaire procedés

 Spanning Zullen Andries en Lideweij elkaar krijgen? Gaat Lideweijs vader toch overstag? Wint Willem van Oranje van de Spanjaarden? Er zijn genoeg vragen die ervoor zorgen dat een lezer op N1, die graag actie wil, door zal blijven lezen.
Van der Vlugt spaart de lezer niet bij bijvoorbeeld de beschrijving van het bloedbad in Naarden. De moordpartij wordt gedetailleerd beschreven.
Niet iedere lezer op N1 zal het open einde en de daaropvolgende epiloog van het boek kunnen waarderen. Het is een uitdaging om deze lezers te laten nadenken over dit einde. 
  Chronologie Het verhaal wordt chronologisch verteld met hier en daar een korte flashback. Dit zal geen problemen opleveren, ook niet voor N1. 
  Verhaallijn(en) Het boek bestaat uit twee verhaallijnen. De overgang hiertussen is niet duidelijk gemarkeerd. De eerste overgang zal even wennen zijn voor een onervaren N1-lezer. 
  Perspectief Er is sprake van een alwetende verteller. Het perspectief ligt grotendeels bij Lideweij, Willem van Oranje en Lideweijs dochter Isabelle, hoewel je opeens ook een paar regels in het hoofd van Andries kunt zitten. 
  Betekenis Lezers op N1 kunnen het verhaal onder meer lezen als spannend liefdesverhaal: worden de hoofdpersonen ondanks alle tegenslagen gelukkig? Verder kunnen zij zich verdiepen in de geschiedenis van Nederland. Veel gebeurtenissen die besproken worden zullen nieuw voor hen zijn. Het gegeven dat veel gebeurtenissen die in het boek besproken worden echt gebeurd zijn zal deze lezers zeker aan kunnen spreken.
Voor lezers op N2 zullen de verhoudingen tussen de personages interessant kunnen zijn. De vader van Lideweij breekt met zijn dochter vanwege een geloofskwestie.
Lezers op N3 zullen zich af kunnen vragen hoe zij zelf zouden reageren in tijden van oorlog. Handelen zij dan ook pragmatisch of zullen ze vechten voor hun principes? Een hele kluif voor N3. Verder kunnen deze lezers nadenken over het genre historische roman.