Docenten Nederlands 15-18 | niveau 3 | Een hart van steen

Introductie

De romans van Renate Dorrestein vertonen veel kenmerken van het genre gothic novel. Kenmerken van dit (Engelse) genre zijn verdrongen herinneringen, familiegeheimen, geestverschijningen en bloedstollende gewelddadigheden (of de dreiging daarvan). Haar verhalen spelen zich vaak af op geïsoleerde plaatsen die veiligheid lijken te bieden, maar ook voor een verstikkende atmosfeer zorgen. Dorrestein is één van de weinige Nederlandse auteurs die dit genre beoefenen. Waan en werkelijkheid lopen soms naadloos in elkaar over. Daarnaast schrijft Dorrestein graag over 'het kwaad' dat zich meestal dicht bij huis bevindt, ook in ogenschijnlijk doodgewone en vertrouwde omstandigheden. Bij haar verhalen heb je vaak het gevoel dat je al eerder iets over het verhaal gelezen hebt in de media. De machtsverhoudingen binnen het gezin en de wijze waarop kinderen zijn overgeleverd aan hun ouders, behoren tot haar favoriete thema's. Er zijn weinig auteurs die zich zo goed in kinderen kunnen verplaatsen als zij en die er zo levensecht over schrijven. Een van haar meest uitgesproken stijlkenmerken is haar humor. Ze gaat absurditeiten niet uit de weg en gebruikt ironie. Opvallend in veel van haar boeken is ook het suggereren van gebeurtenissen. Je weet als lezer niet meteen of iets waar is of waan. Er worden echter voldoende aanwijzingen gegeven om de lezer zijn of haar eigen conclusies te laten trekken. Dat maakt Dorresteins werk bijzonder spannend.
Bron: renatedorrestein.nl

Inhoud

'We waren al met zijn vieren toen Ida werd geboren, in een ongewoon koude zomernacht. Dankzij de bijna volle maan was het zelfs om twee uur nog zo licht dat we de sproeten op elkaar neus konden tellen.'
De twaalfjarige Ellen is de enige van vier kinderen uit het saamhorige gezin Van Bemmel die de gezinsuitbreiding met grote ongerustheid tegemoet ziet. Zij bedenkt de naam Ida voor de nieuwe baby omdat het de lelijkste naam is die ze kan bedenken. Daar krijgt ze spijt van. Heeft de naamgeving iets te maken met de rampen die het gezin beheersen?
Vijfentwintig jaar later keert Ellen terug naar haar ouderlijk huis. Zij is zwanger, ongepland, maar niet geheel toevallig. Ze wil opnieuw beleven wat ze in haar jeugd meegemaakt heeft om zo haar nieuwe leven als moeder aan te kunnen. Vol angst bivakkeert ze in de lege, kale kamers, die bevolkt worden door schimmen. Ellen moet een manier vinden om in het reine te komen met haar verleden. Al was het alleen maar voor haar ongeboren dochtertje.
Bron: uitgeverijcontact.nl 

Moeilijkheid

Voor N2-leerlingen kunnen de flashbacks lastig zijn, maar er worden wel voldoende aanwijzingen gegeven waardoor zij het verhaal goed kunnen volgen. Voor hen (en ook voor sommige N3-lezers) zal het lastig zijn om de waanbeelden te herkennen. Het open einde zal de N2-lezer minder kunnen waarderen. Voor de N3-lezer is het verhaal enerzijds herkenbaar vanwege bijvoorbeeld de voornamelijk jonge personages en de actualiteit van het verhaal en anderzijds uitdagend vanwege de perspectiefwisselingen en de hallucinaties.
N4-leerlingen kunnen hun hart ophalen aan de suggestieve stijl en de vraag die voortdurend boven het verhaal hangt: wat is er gebeurd waardoor de personages in deze toestand verkeren?