Lezen voor de Lijst

Docenten Nederlands 15-18 | niveau 4 | Bonita avenue

Introductie

Peter Buwalda (1971) studeerde Nederlands en volgde daarna een postdoctorale opleiding journalistiek. Hij was de mede-oprichter van het literair tijdschrift Wah Wah en schreef verhalen en essays voor verschillende maandbladen. Buwalda werkte als journalist bij het universiteitsblad van de Universiteit Twente. Zo leerde hij behalve de universitaire wereld Enschede en de Twentse universiteitscampus goed kennen. Als jongen deed Buwalda overigens aan judo. Al deze ingrediënten kon hij gebruiken toen hij in 1996 startte met het schrijven van een roman. Hij werkte op dat moment als redacteur bij  een uitgever, maar na een besloot hij zich fulltime aan het schrijven te wijden. En dat deed hij, vijf, zes en daarna zeven dagen per week. Totale afzondering met als doel een roman te schrijven waarin alles klopt. Momenteel maakt Buwalda plannen voor een tweede roman.
Met dank aan: blogs.vn.nl 

Inhoud

Waarschuwing: hier verder lezen, voorkomt leesplezier in de plotgedreven roman Bonita Avenue.
 Siem Sigerius is rector van de Universiteit Twente. Hij heeft op hoog niveau gejudood, is een briljant wiskundige en krijgt het verzoek of hij minister van Onderwijs wil worden. Ook privé gaat het hem voor de wind: hij woont in een prachtige woonboerderij op de campus met een lieve vrouw en twee mooie (stief)dochters Janis en Joni. Met de vriend van zijn stiefdochter Joni, Aaron Bever, kan hij het goed vinden. Dit succes begint een breuk te vertonen als Siem op een pornosite een meisje ziet dat verdacht veel op Joni lijkt. Siem wil zeker weten dat hij zich niet vergist en gaat op onderzoek uit. Hij brengt zichzelf daarbij in hachelijke situaties, maar hij zet door. Hij wil precies te weten of en hoe Joni en Aaron zaken doen. Siems leven wordt nog gecompliceerder wanneer zijn eigen zoon, Wilbert, vrijkomt uit de gevangenis. Wilbert wil wraak nemen op zijn vader door hem te chanteren. Siem realiseert zich dat hij zijn ministerspost kan vergeten wanneer de media lucht krijgen van de zaken van Joni en Aaron of van Wilbert. Hij doet er dan ook alles aan om dit te voorkomen, maar hij werkt zich daarbij steeds verder in de problemen.

Moeilijkheid

Lezers van N3 en misschien ook wel N4 zullen bij het zien van de roman Bonita Avenue niet enthousiast worden: de roman is dik. Liefhebbers van spanning en een realistische setting zullen echter ruimschoots worden beloond wanneer ze toch gaan lezen. Lezers van alle niveaus zullen de actie in de roman kunnen waarderen en dat in dit boek twee studenten geld verdienen met een pornosite zal zeker tot de verbeelding spreken. Om van al dat moois te genieten wordt de lezer echter wel aan het werk gezet en dat geldt het sterkst voor de lezer op N3. Hij zal de weg moeten vinden in een wisselend perspectief met veel flashbacks en vooruitwijzingen, waardoor de chronologie bijna een puzzel wordt. Puzzelliefhebbers, ook op 4 en N5, vinden gelukkig hulp in de vorm van veel tijdsaanduidingen. Wie de puzzel in elkaar weet te passen, wordt beloond met een roman waarin veel gebeurt en met denkstof over de thema's die de roman aansnijdt.

 

Dimensies

Indicatoren

Toelichting | complicerende factoren

Algemene vereisten

 Bereidheid Voor N3-lezers zal het moeilijk zijn om te starten in deze omvangrijke roman. Wanneer het verhaal hen weet te grijpen, zal de omvang geen probleem meer zijn.
  Interesses Lezers die zich (al dan niet beschaamd) aangetrokken voelen tot pornosites, of die zich verwonderen over de aantrekkingskracht van deze sites, zullen in deze roman de pornowereld van een andere kant bekijken. Ook lezers met interesse voor judo of wiskunde komen in deze roman aan hun trekken.
  Algemene kennis Het lezen van deze roman vereist geen algemene kennis. Leerlingen die bekend zijn met Enschede (de Universiteit Twente), wiskunde, of de judowereld zullen veel herkennen en op die manier een rijkere leeservaring hebben.
  Specifieke literaire en culturele kennis De lezer van deze roman moet kunnen omgaan met een meervoudig vertelperspectief en een niet-chronologische verhaalvolgorde. Dit zal een uitdaging zijn voor N3-lezers.

Vertrouwdheid met literaire stijl

 Vocabulaire Het grootste deel van het vocabulaire in Bonita Avenue is toegankelijk, ook voor N3-lezers. N3 en N4-lezers zullen af en toe onbekende woorden tegenkomen, maar dat zal hen er niet van weerhouden de zinsverbanden te (blijven) volgen. N5-lezers zullen waarschijnlijk geen problemen ondervinden.
  Zinsconstructies Lange zinnen komen regelmatig voor. De N3-lezer zal de aandacht erbij moeten houden. Tegelijkertijd komt er veel directe rede voor met daarin ook veel korte zinnen. Afwisseling dus, voor lezers van alle niveaus.
  Stijl De stijl van Bonita Avenue is direct, beeldend en heeft een vleugje humor. Dat laatste zullen geoefende lezers (N4 en N5) misschien sneller oppikken dan N3-lezers.

Vertrouwdheid met literaire personages

 Karakters De personages in Bonita Avenue worden expliciet geïntroduceerd en beschreven. Dat zal ook voor N3-lezers geen problemen opleveren.
  Aantal karakters Het aantal hoofdpersonages is klein en overzichtelijk. Het aantal bijfiguren is echter groot en dit zou voor N3-lezers een struikelblok kunnen zijn. Voor lezers vanaf N4 zal dit geen probleem zijn.
  Ontwikkeling van en verhouding tussen de karakters De hoofdpersonen maken een flinke ontwikkeling door. De meeste daarvan zijn ook voor een N3-lezer te volgen, maar daar moet wel wat denkwerk voor verzet worden. De lezer dient zelf een koppeling te maken tussen reacties en handelingen in het verhaalheden en informatie die de auteur geeft over het verleden van de personages. Er zijn ontwikkelingen die lastiger te volgen zijn, met name voor lezers van N3. Ook lezers van N4 zullen hier veel verbanden moeten leggen tussen informatie op verschillende plekken in de roman om een consistent beeld te krijgen van de ontwikkeling van de hoofdpersonages.

Vertrouwdheid met literaire procedés

 Spanning Direct in het eerste hoofdstuk ontstaat een open plek. Aaron ziet toevallig in de trein de vrouw van Siem. Vlak voordat ze uit elkaar gaan, hoort Aaron dat Siem al jaren geleden is overleden. Hóe Siem is overleden, ontdekt de lezer pas in het laatste hoofdstuk. Ook in de tussenliggende hoofdstukken ontstaan tal van lange en korte spanningsbogen. Dit is aantrekkelijk voor lezers van alle niveaus.
  Chronologie De roman wordt niet chronologisch verteld en in combinatie met het perspectief moeten ook lezers van N5 goed opletten om zelf de puzzel van de chronologie 'passend' te maken. Wat daarbij een hulpmiddel is, ook voor lezers van N3 en N4, zijn de vele precieze tijdmarkeringen.
  Verhaallijn(en) Bonita Avenue bevat veel verhaallijnen, wat voor lezers van N3 een uitdaging zal zijn. Lezers van N4 en zeker N5 zijn waarschijnlijk beter in staat om de verbanden tussen die verhaallijnen te leggen bij het vorderen van de roman.
  Perspectief Het perspectief is lastig voor lezers van N3. Het kan handig zijn als zij van tevoren informatie hebben over de structuur, zodat ze zich kunnen oriënteren binnen de roman. Hoofdstuk 1 van de roman wordt personaal verteld, vanuit Aarons perspectief. Het volgende hoofdstuk is eveneens personaal verteld, maar dan vanuit Siems perspectief. In hoofdstuk 3 is Joni de ik-verteller. Deze drie perspectieven blijven elkaar afwisselen. Ook lezers van N4 zullen hun aandacht erbij moeten houden om bij elk hoofdstuk te bepalen wie er aan het woord is. Lezers van N5 zullen de inzet van deze (ongemarkeerde) perspectiefwisselingen als middel om de spanning in het verhaal te houden waarschijnlijk kunnen waarderen. 
  Betekenis Deze roman biedt voldoende motieven en thema's. Lezers van N3 worden aan het denken gezet over morele dilemma's rond de porno-industrie en rond overspel of over vader-zoonrelaties en vader-dochterrelaties. Lezers van N4 en N5 kunnen daarnaast nadenken over noodlot en toeval, schuldgevoelens en wraak.