Fries | niveau 2 | De gouden swipe

Meitsje in opfallende poster by De gouden swipe. De poster is bedoeld om it boek ûnder de oandacht fan de learlingen te bringen, sadat sy it boek lêze sille. De poster moat net allinne de oandacht lûke en oantreklik foarmjûn wêze, mar moat ek in yndruk jaan wêr't it boek oer giet. Dyn doelgroep is dus: leaftiidsgenoaten.

Soargje dat de ûndersteande ûnderdielen yn elk gefal in plak krije op de poster:
1. Titel
2. Auteur
3. In koart en pakkend sitaat út it boek
4. In loovjend sitaat fan in resinsint (fermeld dêr ek de boarne by)
5. In yllustraasje (foto, skilderij ensafh. mar net deselde ôfbylding as op it omslach)
Lis yn ûngefear hûndert wurden út wêrom'tst de poster sa makke hast.

Hjirûnder sjochst by Downloads sân ferskillende omkaften fan De gouden swipe: fjouwer fan Fryske edysjes, twa Nederlânske en ien Amerikaanske (mei de achterflap derby).

1. Meitsje in top 3 fan de yn dyn eagen bêste omkaften.

2. Beskriuw elk fan de trije omkaften. Gean yn op de ôfbylding, de brûkte kleuren, de typografy en de komposysje.

3. Lis koart út wêrom'tst ta de kar fan it omkaft op nûmer 1 kommen bist.

4. Watfoar tip soesto de yllustrator fan dat omkaft jaan wolle om it omkaft nóch better te meitsjen?

5. Watfoar omkaft fynst it minst moaie? Lis dyn kar út oan 'e hân fan in beskriuwing sa as by fraach 2.

6. Asto sels in omkaft meitsje soest, wat soest dan perfoarst dêr op hawwe wolle? Wêrom?

1. Wat fynsto fan de titel fan it boek De gouden swipe? Lis út watst der goed oan fynst en wat minder goed.

2. Nei watfoar trije gebeurtenissen yn it boek ferwiist de titel De gouden swipe?

3. Wêrom binne dy gebeurtenissen sa belangryk dat it boek dêr de titel oan ûntlient?

4. Betink sels (of yn oerlis mei in klasgenoat dy't De gouden swipe ek lêzen hat) trije alternative titels.

5. Watfoar titel fynst úteinlik de bêste: de titel dy't Abe Brouwer syn boek jûn hat of ien fan de trije titels dy'tsto sels betocht hast? Lis dyn antwurd út.

Yn dizze opdracht meitsje jim in sosjogram ('sociogram') fan de acht foarnaamste personaazjes. Sjoch hjirûnder by de Downloads.

1. Set de nammen fan de neikommende acht personaazjes yn de lege fakjes fan it skema:

Douwe Ates Wallinga - Lysbeth Wallinga - Ate Wallinga - Wilco Hearema -
Ids Wallinga - Janke - Keimpe - Jouk

2. Lûk linen tusken de personaazjes dy't mei inoar te meitsjen hawwe.

3. Beneam de relaasje dy't de personaazjes mei elkoar hawwe (bygelyks heit en soan, man en frou, freonen, ensafh).

4. Jou yn stekwurden (rûzje, freonskip, fereale ensafh.) oan hoe't harren ferhâlding is.

5. Skriuw yn it koart op hoe't it ôfrint mei de acht personaazjes.

De gouden swipe is yn 1996 troch Steven de Jong ferfilme. De film hat deselde titel as it boek.

A
Besjoch de film (duorret sa'n 85 min.).

B
Meitsje in oersicht fan de ferskillen/oerienkomsten tusken it boek en de film oan de hân fan:

1. De personaazjes
Komme de fjouwer personaazjes Douwe Wallinga, Ate Wallinga, syn faam Janke en omke Ids ek yn de film foar en spylje se ûngefear deselde rol, in gruttere of in lytsere rol as yn it boek? Lis út.

2. De gebeurtenissen
- Douwe slacht syn soan mei de gouden swipe.
- Ate wennet mei Janke by omke Ids op de pleats.
- De draverij om de goude swipe besljochtet de rûzje tusken heit en soan.
Komme dy gebeurtenissen foar yn it boek en yn 'e film? Sa ja, wannear komme se foar yn it boek (siden) en wannear yn 'e film (neam ûngefear it tiidstip).

3. De oanlieding
De oanlieding ta de gebeurtenissen neamd yn punt 2 of it ferrin dêrfan is yn de film oars as yn it boek.
Lis yn dyn antwurd út wat de ferskillen binne tusken boek en film.

4. De foarmjouwing
Fynst de foarmjouwing fan de film passen by de sfear fan it boek? Lis dyn antwurd út.

C
Fynst dat yn it boek en de film sprake is fan itselde ferhaal? Of ferskille boek en film op sa folle (belangrike) punten of sa'n belangryk punt dat der eins in oar ferhaal ferteld wurdt? Jout de film it ferhaal fan it hiele boek wer? Lis dyn antwurd út.

D
Wat fynst better, it boek of de film? Lis dyn antwurd út.

It liet 'In nije dei' fan De Kast is nei't it brûkt waard yn de film De gouden swipe in grutte hit wurden.

A
Lês de tekst fan it liet.
Fynst it liet passen by it boek De gouden swipe? Lis dyn antwurd út.

B
1. Wat is it tema fan it liet?
2. Wat is it haadtema fan it boek? Lis dyn antwurd út.
3. By watfoar gebeurtenissen yn it boek past it liet it bêst? Jou de siden oan dêr't dat spilet en beskriuw koart it foarfal/de foarfallen.

C
Sykje in besteand liet - dat hoecht net yn it Frysk te wêzen, in oare taal mei ek - datsto hiel goed by it boek passen fynst.
Jou de titel fan it liet en printsje de tekst of jou de hyperlink nei de webside dêr't de tekst op te finen is.
Lis út wêrom't dit liet neffens dy goed by it haadtema of in oar tema fan it boek past.


In nije dei  De Kast

De nacht is foarby, de sinne is frij, omheech te gean
Aanst wurdt it dei, de moarn is te nei, om stil te stean
It libben wie wrang, it wachtsjen te lang, mar 't nimt in kear
Wês mar net bang, nea wer bang, it hoecht net mear

Der sil gjin dei begjinne, dat ik net by dy bin
Gjin oerwurk foar ús rinne, sûnder sin

Jou my dyn hân, jou my dyn hert
Asto it doarst mei my
Hjir is myn hân, hjir is myn hert
'k Jou myn bestean oan dy
Lang wie it kâld en tsjuster, aanst komt de dei
Fynt it ljocht syn wei, yn in nije dei

'k Kaam net út 'e rie, it paad dat ik gie, it wie sûnder ein
De tiid dy't der wie, it hert dat ik hie, it wie fersein
'k Ha my oan dy jûn, mysels yn dy fûn, 'k begjin op 'e nij
Leafde hat wûn, twa minsken bûn, mar fûgelfrij

Der sil gjin dei begjinne, dat ik net by dy bin
Gjin oerwurk foar ús rinne, sûnder sin

Jou my dyn hân, jou my dyn hert
Asto it doarst mei my
Hjir is myn hân, hjir is myn hert
'k Jou myn bestean oan dy
Lang wie it kâld en tsjuster, aanst komt de dei
Fynt it ljocht syn wei, yn in nije dei

Lang wie it kâld en tsjuster, aanst komt de dei
Fynt it ljocht syn wei, yn in nije dei