Fries | niveau 2 | Cap Sud

1. Besjoch de foarkant fan de útjefte fan it boek fan 1980 (sjoch de ôfbylding). Kinst de ûnderdielen dêrop thúsbringe? Skriuw trije dingen op en lis út wêr't se op slagge.

Yn de resinsje fan de NB(CL) Den Haag, dienst boek en jeugd, seit de resinsint W. van der Schaaf: 'De omslagillustratie is weinig aantrekkelijk'.

2. Besjoch de foarkant nochris.
Fynsto de foarkant oantreklik of net? Lis dyn antwurd út.

3. Fynst de kleuren moai en tapaslik? Lis dyn antwurd út.

4. Meitsje sels in nije foarkant foar it boek, mar wol sa dat dy de ynhâld fan it boek dekt. Lis dyn ûntwerp yn fiif sinnen út. Ferwiis dêrby nei fragminten en de betreffende siden yn it boek.

Gerl docht alle war syn freon Diderik te sykjen om him te warskôgjen foar wat him boppe de holle hinget. Hy rydt by Ruerd achterop de motor dwers troch België en Frankryk nei Cap Sud oan de Middellânske See.

1a. Yn watfoar jier hat R.R.R. van der Leest Cap Sud skreaun?
1b. Neam twa dingen yn it boek dy't dy opfallen binne, omdat dy foar ús no âlderwetsk binne.

2. Gerl soe syn sykjen om Diderik mei de moderne middels fan hjoeddedei hiel oars dwaan kinne. Hy soe der net iens foar op 'en paad hoege. Op watfoar manieren soe Gerl Diderik warskôgje kinne?

3. Do en dyn buorman binne Gerl en Diderik. Oerlis wa't wa is.
Gerl wol Diderik warskôgje en fertelt syn fisioen en de útlis en Diderik reagearret dêr as yn it boek op (side 122 - 124 en 129 - 130). Jimme diskusjearje der tegearre oer. Dy diskusje fiere jimme mei jim beiden mei help fan moderne kommunikaasjemiddels. Bewarje de diskusje, sadat jim de teksten foarlêze kinne.

4. Feroaret troch jim diskusje Diderik syn hâlding? Wol er ek no net lústerje nei Gerl en bliuwt de ôfrin fan it boek itselde? Lis út wat der feroaret en wêrom. Feroaret der neat, lis út wêrom't der neat feroaret.

By syn tocht mei Ruerd op de motor makket Gerl gebrûk fan kaarten en in campingboekje. Hjoed-de-dei binne der rûteplanners, navigaasje-apparatuer en Google Earth dêr't je gebrûk fan meitsje kinne.

1. Meitsje mei help fan in rûteplanner in kaartsje fan de reis fan Gerl en Ruerd. Nim dyn wenadres as begjinpunt en La Grande Motte as einpunt. Kinst dêr it kaartsje op side 152 by brûke. Set alle plakken dy't dêr op steane ek op dyn kaart. (Sjoch oer de reis yn it boek side 73 oant 112.)

2. Sykje by de plakken op dyn kaart in ôfbylding op ynternet en slaan dy op.

3. Meitsje in beskriuwing fan de reis fan Gerl en Ruerd oan 'e hân fan de plakken. Doch it sa: plaknamme, ôfbylding, foarfal(len). Dyn wenplak is de earste plaknamme mei in ôfbylding. It is it fertrekpunt fan de reis.

4. It einpunt fan de reis is La Grande Motte, it plak dêr't de camping is. Fertel yn tsien rigels wat dêr foarfalt.

5. It eigenlike einpunt is Cap Sud, dêr't it drama dat Gerl foarsjoen hat útkomt en Diderik ferûngemakket. Wat fynst ast Cap Sud opsikest op ynternet? Beskriuw it fisioen fan Gerl en wat de dingen dy't dêr yn foarkomme yn wurklikheid binne.

1.   Meitsje in listje fan de seis belangrykste personaazjes út Cap Sud

2a. Wa is fan dy seis personaazjes de haadpersoan en wat is syn doel?
2b. Berikt de haadpersoan it doel?

3.  Notearje fan de fiif oare personaazjes dy'tst by fraach 1 opskreaun hast, de relaasje dêr't se yn steane ta de haadpersoan.

4.  Notearje de rol dy't sy spylje nei de haadpersoan ta. (Sjoch de útlis by de literêre teory.)

5.  Watfoar rol soesto yn it boek spylje wolle en wêrom?

Beskriuwing fan rollen
In beskriuwing fan de rollen dy't de ferskillende personaazjes yn in ferhaal spylje, kin soms mear ynsicht yn it ferhaal opleverje. De neikommende rollen wurde ûnderskieden:
Haadpersoan: wol in bepaald doel berikke.
Helper: helpt de haadpersoan om syn doel te berikken.
Tsjinstanner: besiket it berikken fan it doel fan de haadpersoan te kearen.
Begeunstige: helpt de haadpersoan net om it doel te berikken, mar profitearret der wol fan.

It liet 'Voorspellende dromen' spilet yn Yndonesië. Ajo pergi, ajo, pergi is Maleis.

'Ajo pergi, ajo, pergi!'

Er zijn voorspellende dromen
in mijn hoofd opgekomen.
Ik wil het niet weten
wat mij wordt verteld.
Ik wil vergeten
wat mij wordt voorspeld.

Ik ben het waarzegbeest.
Ik ben er onverwacht
in je hoofd, in de nacht.
Ik ben in je droom geweest.
Ik ben je stille kracht,
dat had je niet gedacht,
die in de toekomst leest.

Ik maak je superbang
met wat gebeuren gaat.
Op een keer, vroeg of laat,
jaag ik je op stang.
Een oude oom die sterven gaat
of onvoldoendes inderdaad:
dat weet ik al lang.

'Ajo pergi, ajo, pergi!'

Toen maakte tante mij wakker
en ze zei: 'Kassian, arme stakker,
ben jij zo geschrokken
van wat je wordt verteld?
Zit jij met de brokken
die dat spook had voorspeld?

Dat moet je maar verdragen,
leg je er maar bij neer,
ongelukken en zo meer.
Zit niet met al die vragen.
Dat komt wel een volgende keer,
dat zien we dan wel weer
en laat dat spook maar plagen.'

'Ajo pergi, ajo, pergi!'

Tekst: Karel Eykman
Muziek: Harry Bannink


Lês de tekst fan it liet 'Voorspellende dromen'.

1.  Gerl hat gjin dreamen, mar fisioenen dy't him de takomst sjen litte. Kinst syn gefoelens fergelykje mei dy fan de ik-figuer yn kûplet 1? Lis dyn antwurd út.

2.  Is de 'ik' yn kûplet 2 deselde as 1? Lis dyn antwurd út.

3a. Watfoar personaazje yn it boek soe de 'je' wêze yn kûplet 3 rigel 1?
3b. Watfoar persoan út it boek soest ynfolje kinne foar de omke dy't stjert (rigel 5)?

4a. Watfoar persoan út it boek is te fergelykjen mei de tante út kûplet 4?
4b. Reagearret dy persoan op deselde wize as de tante yn it liet? Lis dyn antwurd út.

5.  Gedraacht Gerl him sa't de tante yn it liet foarstelt oan de persoan dy't de foarsizzende dreamen hat?  Lis dyn antwurd út

Do hast it boek lêzen. Lês no haadstik XIII (side 131 - 140) nochris.

Stel, dit is it lêste haadstik en it boek einiget op side 140.
1.  Jou yn fjouwer sinnen oan watst goed fynst as dit haadstik de ein fan it boek wêze soe.

Lês haadstik XIV (side 141- 151) nochris.
2.  Ferlykje dit haadstik mei haadstik XIII. Watfoar haadstik fynst moaier as slot fan it ferhaal? Lis dyn antwurd út.

Haadstik XIII hie ek wol út it boek kinnen.
3a. Wat tochtste doe'tst dit haadstik foar de earste kear liest? Wat die it mei dy?
3b. Tochtst dat hjirmei it fisioen fan Gerl útkommen wie? Sa ja, foel dy dat ta of ôf?
3c.  Hiest tefreden west mei de ôfrin as haadstik XIII it lêste haadstik west hie? Wêrom wol of wêrom net?
3d.  Wêrom tinkst dat de skriuwer haadstik XIII der yn setten hat?

Lês haadstik XV (side 155 - 163)
4.  It boek hie ek wol ophâlde kinnen mei haadstik XIV en einigje yn Frankryk. Wat is neffens dy de funksje fan it lêste haadstik? Watfoar bedoeling hat de skriuwer dêr mei?

5.  Fynsto it moai dat haadstik XV yn it boek stiet? Lis dyn antwurd út.