Fries | niveau 2 | Feroaring fan lucht

1. Wat is de algemiene betsjutting fan 'feroaring fan lucht'?

2. Lês side 173, de titel op side 197 en de lêste sin fan it boek op side 207.
Yn elk stikje komt 'feroaring fan lucht' foar. Lis de betsjutting dêrfan yn dy stikjes út (de sidenûmers binne dy fan de 13de o/m de 16de printinge. Yn de 17de printinge binne se resp. 154, 177, 187).

3. Watfoar feroaring fan lucht yn it boek is negatyf foar Durk Snoad? Lis dat út.

4. Watfoar feroaring fan lucht yn it boek is posityf foar Durk Snoad? Lis dat út.

5. De titel fan it boek is Feroaring fan lucht. Wêrom tinksto dat de skriuwer foar dy titel keazen hat? Fynsto it in goede titel? Lis dyn antwurd út.

6. Betink sels in titel foar it boek en lis út wêrom oftsto dy titel keazen hast.

Rink van der Velde waard faak priizge om't er mei wurden persoanen en gebeurtenissen yn syn boeken sa raak delsette.
Yn dizze opdracht makkest in yllustraasje foar it boek Feroaring fan lucht.

1. Sykje earst út watfoar persoan of plak of foarfal oftsto tekenje silst.

2. Lês nochris in stikje oer de persoan, of it plak of it foarfal dêr'tst de tekening oer meitsje silst.

3. Meitsje de tekening. Dat kin yn swart-wyt of kleur mei allerhanne materialen.

4. Meitsje in byskrift by dyn tekening.

5. Jou oan op watfoar side fan it boek dyn yllustraasje komme moat en beskriuw yn heechút fiif rigels wêrom.

De namme fan de haadpersoan fan Feroaring fan lucht is Durk Lugtigheid. Syn bynamme is Durk Snoad.

1. 'Snoad' is letterlik oerset yn it Nederlânsk 'snood'. Sykje yn in Nederlânsk wurdboek it wurd 'snood' op en skriuw de betsjutting op.

2. Fynsto de betsjutting fan it Nederlânske wurd snood fan tapassing op Durk Snoad? Lis út wêrom wol of wêrom net.

3. Sykje no om 'snoad' op www.taalweb.frl. Skriuw de betsjuttings fan it wurd op.

4. Hokker fan de trije betsjuttings fynst it meast by de figuer fan Durk Snoad passen? Jou trije redenen wêrom'tsto dat fynst.

5. Sykje in stikje tekst út dêr't it snoade fan Durk Snoad út blykt en dat dyn kar nochris stipet. Jou it sidenûmer derby.

WFT online

Lês it lêste haadstik dêr't de skriuwer de ôfrin fan it ferhaal yn fertelt.

1. Hat dit boek in iepen of in sletten ein? Lis dyn antwurd út.

2. Om Foekje oer te heljen wer nei de Sânleane te ferhúzjen lit Durk har it stikje
'Woningen gekraakt in Amsterdam' út in âlde krante lêze. Meitsje in artikeltsje fan sa'n hûndert wurden foar in lokale krante (bg. de Drachtster Courant) oer it kreakjen fan de wente oan de Sânleane yn Beetstersweach troch Durk Snoad en syn famylje.

3. Oan 'e ein fan it boek lit Foekje witte wer yn ferwachting te wêzen. Meitsje in bertekaartsje fan de berte fan it trettjinde bern fan Durk en Foekje sawat yn it lêst fan desimber. Brûk dêr de wurden 'feroaring fan lucht' yn. Meist sels betinke oft it in jonkje of famke is. De namme meist ek sels betinke, mar neam it wol passend by de ideeën dy't Durk en Foekje dêr oer hawwe.  

4. Meitsje in slot fan in heal A4 oan it ferhaal nei de berte fan de lytse poppe.

Foekje
Aeltsje
Willem
de húshâldster fan Ale de Haan
Feike Dam
De Vries
Hiemstra
boargemaster

1. Jou by de earste trije oan yn watfoar relaasje se steane ta Durk Snoad.

2. Jou fan de oaren oan wat harren funksje of rol is yn it ferhaal.

3. Nim it lege skema hjirûnder oer en set de namme fan Durk Snoad yn it midden. De nammen fan de acht personaazjes komme yn de fakken dêromhinne

4. Lûk linen tusken de personaazjes dy't mei elkoar te meitsjen ha.

5. Jou oan hoe't harren ferhâlding is mei Durk Snoad. Bg. goed, min, is it mei him iens ensafh.

6. Soest de skriuwer ek as personaazje opfiere kinne? Wêrom wol of net? Hoe soe syn ferhâlding ta Durk Snoad wêze?

Foarbyld útwurking: Aeltsje
1. Aldste dochter fan Durk Snoad.
3. De namme komt bg. yn it twadde fak links.
4. Der komt in line nei Foekje (dochter en mem) en nei Willem (suster en broer).
5. Min, se is it meastal net mei him iens (oer wize fan libjen, wenjen en wurk).

Tink derom: de haadstikyndieling sa't dy hjir neamd wurdt is dy fan de 13de printing (1990) of letter.

1. Feroaring fan lucht soest yn twa dielen knippe kinne. It earste diel rint dan fan haadstik 1 o/m haadstik 9. It twadde diel fan haadstik 10 ('It moat fansels earst wol wenne, benammen foar Kekke en Bijke.') o/m it lêste haadstik. Watfoar titel soest foar it earste diel brûke kinne en watfoar foar it twadde diel?

2. Eins soenen de lêste twa siden te begjinnen by: 'Dan wurdt de kûgel troch de tsjerke jage...' noch in oare titel hawwe moatte. Hoe soest dat stik neame kinne?

3. Van der Velde brûkt gjin haadstiknûmers en ek gjin echte koarte haadstiktitels. Jou oan fiif haadstikken in titel. Dat meie net de haadstikken wêze dêr't de skriuwer yn oan it wurd is.

4. Watfoar funksje hawwe neffens dy de haadstikken dêr't de skriuwer yn oan it wurd is?

5. Van der Velde hat by de útjefte fan 1990 in nij haadstik 2 ynfoege mei as titel 'Pake fertelt, of: de tiid fan doe, ferklearre foar de jongerein fan no.'
Jan Wybenga hat it dêr oan de ein fan syn artikel yn de Leeuwarder Courant oer (sjoch by de boarne). Wat fynt hy fan dat nije haadstik? Bisto it mei syn krityk iens of net? Lis dyn antwurd út.

Jan Wybenga, 'Durk Snoad yn 't nij', Ljouwerter Krante 08-06-1990

Tsjin syn sin ferhuzet Durk Snoad mei de húshâlding nei Drachten. Lês haadstik 10, 11 en 13 (yn de 13de printing of letter, yn eardere printings binne it de haadstikken 9, 10 en 12).

1. Set yn it skema hjirûnder hoe't Durk wennet, wurket, wêr't er him oars mei dwaande hâldt (leafhawwerijen), him klaait. Set yn de lêste rigele mei 'bern' de belangrykste feroarings foar de bern.

                                        Oan de Sânleane                                Yn Drachten

In soad minsken rûnom út Fryslân wei ferhuzen yn de jierren '50 en '60 nei Drachten. Dêr wie foaral by Philips genôch wurk foar minsken fan it plattelân en der waard folop wenromte boud.

2. Lês it tekststikje by de boarne oer in frou dy't nei Drachten ferhuze yn de jierren '50.

3. Lês nochris haadstik 10 en ferlykje de ûnderfinings fan Foekje mei dy fan frou Reidsma út de boarne. Neam fiif dingen dy't foar Foekje like nij binne as foar de frou yn it stikje.

4. Durk wie wend en hâld appèl. Wat betsjut 'appèl hâlde' en wêr wurdt it faak dien? Wat wie it doel fan it appèl fan Durk Snoad? Wêrom docht er it yn Drachten net mear?

5. Durk wol stomme graach werom nei de Sânleane, mar moat Foekje oerhelje. Hy brûkt de bern as argumint. Op watfoar wize? (Sjoch it lêste haadstik.)

6. Tinksto dat Durk ek ynsit oer hoe't it mei de bern komt? Lis dyn antwurd út.

Oantinkens fan frou B. Reidsma-Wassenaar
út: Alve-en-trich, Finsters op de Fryske skiednis, diel 3. Finster 39.

Mear oer de yndustrialisaasje yn Fryslân op
De Kanon fan de Fryske Skiednis: Finster 39.

1. Lês de ynformaasje by 'Oer de auteur' op de dosinteside troch en folje de kolom 'ûnderwerp' yn fan de tabel oan de ein.
Set by 1 en 2 wêr't de skriuwer him yn spesjalisearre as sjoernalist.
Set by 3 foar wat foar type haadpersoan hy in foarkar hie.
Set by 4 wat yn syn wurk in sintraal tema is.
Set by 5 wat yn syn wurk ek in belangryk ûnderwerp is.

2. Jou yn de twadde kolom oan mei in  +  wat wol jildt en mei in  -  wat net jildt foar Feroaring fan lucht.

3. Sykje op ynternet fjouwer oare boeken fan Rink van der Velde op of brûk de fjouwer hjirûnder neamde titels. Sammelje ynformaasje oer de ynhâld fan dy boeken, bg. op Sirkwy.frl of in oare site.
Mooglike titels: De Fûke, Pake Sytse, De lange jacht, It guozzeroer.

4. Jou yn de tabel foar elk boek op deselde wize ast by opdracht 2 foar Feroaring fan lucht dien hast oan wat wol of net foar it boek jildt.

5. Fynst dat Feroaring fan lucht past by it oare wurk fan Rink van der Velde? Om watfoar redenen wol en/of net?

6. Ast sjochst nei de tabel, past de ynhâld fan de boeken by de omskriuwing fan it wurk fan Rink van der Velde yn 'Oer de auteur' ? Wêrom wol of net?

7. Wat komt neffens dy it meast foar yn it wurk fan Rink van der Velde?