- Niveau
- Niveau 3
- Jaar uitgave
- 2020
- Uitgeverij
- Afûk
- Plaats
- Ljouwert
- Aantal pagina's
- 214
- Genre
-
- Tags
-
- famyljeskiednis
- famyljegeheimen
- Gaasterlân
- Facebook
- Taalniveau
- B1
- Lenen bij de bibliotheek
Printe boek fan Biblioteek Fryslân (foar leden fan Biblioteek Fryslân)
Sprutsen boek fan Passend lêzen (foar ast dyslektysk bist)
Over de auteur
Elske Schotanus is yn 1957 yn Terbant berne. Neidat se in skoft psychology yn Grins studearre hie, gong se oan it wurk yn de geastlike sûnenssoarch. Tsjintwurdich is se byldzjend keunstner en skriuwster. Se skriuwt proaza, kollums, sjoernalistike artikels en resinsjes, ûnder oare foar it algemien-kultureel opinyblêd De Moanne. Se skriuwt yn sawol it Frysk as it Nederlânsk. De roman In kop as in almenak levere har yn 2015 in shortlistnominaasje op foar de Gysbert Japicxpriis. De raven is Schotanus har fjirde roman.
Inhoud
In skriuwster dy’t harsels Elske Schotanus neamt, set yn maaie 2019 op Facebook in berjocht oer de besite fan har âldste broer dy’t se jierren net sjoen hie. Dêrnei wurdt yn parten de skiednis fan de famylje Schotanus en de relaasjes tusken de trije bruorren en twa susters út de doeken dien. In raven (= raaf) hat in wichtige rol yn it ferhaal. Tuskentroch giet it offline libben fan de haadpersoan troch en reagearje Facebookfreonen en de skriuwster sels op de berjochten.
Leesaanwijzingen
De raven lêst flot en der sit aksje en humor yn it boek. Elke dei dat de skriuwster in nij part fan it ferhaal op Facebook set wurdt dúdlik oanjûn mei de datum en in ôfbylding. Meastentiids begjint de skriuwster dan mei in reaksje op de reaksjes op Facebook en beskriuwt se hoe’t har dei der fierder útsjocht.
Om over na te denken
Wat setsto oer dyn famylje op Facebook/sosjale media?
Witsto alles oer dyn neiste famylje? Hoe soesto reagearje ast minder aardige saken oer dyn famylje te witten komst?
Waardering
‘Dizze orzjinele en eigensinnige opset hat gjin inkele hapering, ynhâldlik is De raven in flot ferteld, grappich en spannend ferhaal, dat om syn familiêre tizeboel hiel werkenber is.’
Jaap Krol yn it Friesch Dagblad
‘Als lezer word je door de fragmentarische opbouw nieuwsgierig gemaakt, niet alleen naar het vervolg van het verhaal zelf, maar vooral ook naar die aparte familie in dit verhaal. En regelmatig valt er wel wat te gniffelen om grappige gebeurtenissen of opmerkingen.’
Jelle van der Meulen op frieseliteratuur.nl
Opmerkingen
De raven is yn earste ynstânsje as feuilleton mei 47 ôfleveringen op de tiidline fan de skriuwster op Facebook publisearre.
Leestips/meer weten
Website fan de skriuwster
tresoar.nl, boekprofyl
tresoar.nl, libben en wurk fan de skriuwster
Samengesteld door
Ans Wallinga
Aanbevolen
Docenteninformatie
Yntroduksje
Elske Schotanus is yn 1957 yn Terbant berne. Neidat se in skoft psychology yn Grins studearre hie, gong se oan it wurk yn de geastlike sûnenssoarch. Tsjintwurdich is se byldzjend keunstner en skriuwster. Se skriuwt proaza, kollums, sjoernalistike artikels en resinsjes, ûnder oare foar it algemien-kultureel opinyblêd De Moanne. Se skriuwt yn sawol it Frysk as it Nederlânsk. De trochbraak nei in gruttere lêzersrûnte kaam yn 2013 mei In kop as in almenak. It levere har yn 2015 in shortlistnominaasje op foar de Gysbert Japicxpriis. De raven is Schotanus har fjirde roman.
Ynhâld
In skriuwster dy’t harsels Elske Schotanus neamt, set yn maaie 2019 op Facebook in berjocht oer de besite fan har âldste broer dy’t se jierren net sjoen hat. Dêrnei wurdt yn parten de skiednis fan de famylje Schotanus en de relaasjes tusken de trije bruorren en twa susters út de doeken dien. In raven (= raaf) hat in wichtige rol yn it ferhaal.
Tuskentroch giet it offline libben fan de haadpersoan troch en reagearje Facebookfreonen en de skriuwster sels op de berjochten.
Swierte
It boek kin opdield wurde yn twa parten. It earste bestiet út it ferhaal fan de famylje Schotanus. It twadde wurdt foarme troch kommintaren fan Facebookfreonen en de skriuwster sels op it ferhaal en har deistich libben. Foar N2-lêzer kin dat yn 't earstoan betiizjend wêze. Foar de N3- en N4-lêzers sil dat goed te folgjen wêze.
Foar N2-lêzer is it noflik dat it ferhaal flot ferteld wurdt: de sinnen binne net lang en it wurdgebrûk is gongber. Somtiden is it ferhaal grappich en sa no en dan spannend. It spannende sit 'm yn it feit dat de famyljeskiednis mei syn nuveraardichheden bytsje by bytsje bleatlein wurdt, in famyljelid mei it syndroom fan Down dy’t poater is en in raven dy’t ynfloed hat op it ferrin fan it ferhaal.
De leeftiden fan de personaazjes steane fier ôf fan jonge lêzers.
Foar de N2-lêzer kin dat in tûkelteam wêze. De N3-lêzers sille dêr minder muoite mei hawwe. Foar de N4-lêzers sil it gjin probleem wêze.
Foar de N4-lêzer soe de ferwizingen nei oare skriuwers en de literêre Fryske wrâld nijsgjirrich wêze kinne.
Didaktyske en letterkundige analyze
|
Diminsjes
|
Yndikatoaren
|
Taljochting | komplisearjende faktoaren
|
|
Algemiene fereasken (om tekst begripe te kinnen)
|
Reewilligens
|
De (jonge)N2-lêzer moat ree wêze en jou him oer oan in boek mei personaazjes dy’t kwa leeftiid fier fan him/har ôf stean. Foar N3- en N4-lêzers sil dat gjin probleem wêze.
|
|
Ynteresses
|
It helpt as lêzers ynteressearre binne yn famyljeperikelen.
|
|
Algemiene kennis
|
Net fereaske.
|
|
Spesifike literêre en kulturele kennis
|
Net fereaske. De skriuwster neamt yn it boek pear kear in Frysk auteur. De N2- en N3-lêzer hoecht dy persoanen net te kennen om it ferhaal begripe te kinnen.
Foar de N4-lêzer kin de ferwizingen nijsgjirrich wêze.
|
|
Fertroud mei literêre styl
|
Wurdgebrûk
|
It wurdgebrûk yn De raven is net dreech en is goed nei te kommen. Eventuele lestige wurden binne út de kontekst goed te begripen.
|
|
Sinskonstruksjes
|
De sinnen binne oer it algemien net lang. Der komme wol sinnen foar mei (lange) bysinnen, mar troch de flotte skriuwstyl binne foar de lêzers de sinskonstruksjes goed nei te kommen.
|
|
Styl
|
Yn De raven komme in protte dialogen foar. Dat sil benammen in N2-lêzer wurdearje. De roman is skreaun yn 'praattaal' en aardich konkreet.
|
|
Fertroud mei literêre prosedees
|
Aksje
|
Yn De raven sit aardich wat aksje.
|
|
Gronology
|
De skiednis fan de famylje Schotanus wurdt stikje by bytsje dúdlik, stadichoan falle bepaalde puzelstikjes en de reaksjes fan de famyljeleden op harren plak.
De N3- en N4-lêzer sil der gjin muoite mei hawwe. Foar in N2-lêzer soe dat lestich wêze kinne.
|
|
Ferhaalline(n)
|
Der binne twa ferhaallinen. De opset fan it ferhaal slút oan by de N3-lêzer. It kin yn it earstoan betiizjend wêze foar de N2-lêzer.
|
|
Perspektyf
|
Der is ien perspektyf: dat fan it personaazje Elske Schotanus.
|
|
Betsjutting
|
In N4-lêzer sil benammen wearde hechtsje oan de psychologyske kant fan it ferhaal: wat docht it mei de belutsenen as in famyljeskiednis oan it ljocht brocht wurdt.
De N3-lêzer sil niget hawwe oan de opset fan it ferhaal mei twa ferhaallinen.
Foar de N2- lêzer sil de aardichheid sitte yn de spanning fan it ferhaal.
|
|
Fertroudheid mei literêre personaazjes
|
Karakters
|
Der komme in beheind tal personaazjes yn it ferhaal foar. It ferhaal draait benammen om Elske Schotanus, har sus en trije bruorren. It hâlden en dragen fan de personaazjes is net lestich te begripen.
|
|
Hoemannichte
|
It tal personaazje is goed te oersjen.
|
|
Untjouwing fan de karakters
|
Yn de rin fan it ferhaal wurdt de skiednis fan de famylje Schotanus nei safolle jier dúdlik foar alle belutsenen, wat syn útwurking hat op de personaazjes en krije se mear begrip foar elkoar.
De N2-lêzer sil benammen wurdearje kinne dat it ferhaal foar alle belutsenen goed ôfrint.
De N3-lêzer kin reflektearje op it hâlden en dragen fan de personaazjes en oanjaan wat hy/sy yn bepaalde sitewaasjes (oars) dwaan soe.
De N4-lêzer kin ferklearje wêrom’t de personaazjes dogge wat se dogge.
|
|
Ferantwurding
|
|
|
Relevante boarnen foar dosinten
|
Website fan de skriuwster
tresoar.nl, boekprofyl
tresoar.nl, libben en wurk fan de skriuwster
|
