Docenten Nederlands 12-15

Introductie

De Amerikaanse Jonathan Safran Foer (1977) studeerde filosofie aan Princeton University. Naast zijn werk als docent aan New York University is hij schrijver. Met zijn debuut Alles is verlicht (2002) werd hij meteen internationaal beroemd. Ook zijn tweede roman, Extreem luid & ongelooflijk dichtbij (2005), werd wereldwijd positief ontvangen.

Foers boeken gaan over hoe mensen, geteisterd door oorlog en geweld, zich in de moderne samenleving staande weten te houden. Beide boeken vallen op door hun bijzondere vormgeving. In zowel Alles is verlicht als Extreem luid & ongelooflijk dichtbij is er sprake van een zoektocht en wordt het verhaal vanuit verschillende perspectieven beschreven, toen en nu, waarbij verleden en heden in de plot uiteindelijk samenkomen. Foers derde boek, Dieren eten (2009), is een non-fictieboek over de vraag waarom we dieren eten. Foers meest recente roman Hier ben ik verscheen in 2016.

Inhoud

Let op: deze tekst bevat details over de inhoud en afloop van het verhaal en kan je leesplezier ernstig bederven.

De negenjarige Oskar Schell heeft zijn vader verloren bij de aanslagen van 11 september op de Twin Towers in New York. Na de begrafenis vindt hij tussen de spullen van zijn vader een sleutel in een envelop, met daarop de naam Black. Oskar ziet de sleutel als het laatste teken dat zijn vader hem heeft nagelaten en besluit op zoek te gaan naar het bijpassende slot. Wat Oskar niet weet, is dat zijn grootvader, Thomas Schell, hem al die tijd in de gaten houdt.

Thomas Schell is een getraumatiseerde man die door het bombardement op Dresden tijdens de WO II zijn zwangere verloofde Anna verliest en niet meer kan praten. Jaren later trouwt hij met Anna's zus, Oskars grootmoeder, maar hij laat haar in de steek als ze zwanger raakt. Na de dood van zijn zoon keert hij terug naar zijn vrouw in New York. Grootmoeder, die zich al die tijd in de steek gelaten heeft gevoeld, verbergt haar man voor de buitenwereld door hem als 'huurder' voor te stellen.

Wanneer Oskar erachter komt dat de sleutel per toeval bij zijn vader terecht is gekomen, is hij diep bedroefd. Hij ontmoet de 'huurder' en vertelt hem voor het eerst het geheim dat hij al die tijd bij zich heeft gedragen. Oskar beschikt over voicemailberichten die zijn vader heeft nagelaten voordat hij stierf, omdat Oskar de telefoon niet durfde op te nemen. Samen met zijn grootvader gaat hij naar de begraafplaats om de lege kist van zijn vader op te graven. Dit is voor Oskar het laatste bewijs dat hij nodig heeft om zich te realiseren dat zijn vader er écht niet meer is. Voor grootvader is dit zijn laatste kans om zijn zoon de brieven te geven die hij al die jaren aan hem heeft geschreven, aan zijn 'ongeboren zoon'.

Moeilijkheid

Extreem luid & ongelooflijk dichtbij is een moeilijk N3+-boek. De lezer zal, zeker in het begin, veel moeite moeten doen om de ingewikkelde structuur te doorgronden en aan de experimentele vorm te wennen. Het boek is vooral interessant voor leerlingen die van boeken houden over sociaal-maatschappelijke, psychologische en filosofische, kortom 'moeilijke', onderwerpen.

Voor een volledige didactische en letterkundige analyse klik je hier.