Vijf uitgangspunten van Lezen voor de lijst
Bij de naam ‘Lezen voor de lijst’ denken we al gauw aan het verplicht aantal boeken dat leerlingen in de bovenbouw van het voorgezet onderwijs lezen. De didactische aanpak van Witte voor het fictie- en literatuuronderwijs is te gebruiken van de brugklas tot het eindexamen en biedt zoveel meer. Wij hebben de belangrijkste uitgangspunten voor je op een rijtje gezet.
1. Literaire competentie
Hoe komt het dat het lezen van een bepaald boek de ene leerling makkelijker afgaat dan de ander, en het de eerste waarschijnlijk ook meer plezier bezorgt? Dit heeft volgens Witte te maken met de ‘literaire competentie’ van een leerling: het vermogen om literatuur te lezen, begrijpen en waarderen. Dit is niet aangeboren, maar moet getraind worden. Een beetje zoals leren lopen. De kerngedachte achter Lezen voor de lijst is dat je de literaire competenties van leerlingen kunt ontwikkelen door hen boeken te laten lezen die aansluiten bij hun leesniveau en ze stimuleert steeds een iets moelijker boek te lezen.
2. Leesniveaus
Op Lezen voor de lijst zijn titels ingedeeld op verschillende niveaus, die zowel recht doen aan de complexiteit van het boek als het vermogen van de leerling om het te begrijpen en waarderen. Waar het voor een beginnend lezer bijvoorbeeld belangrijk is zich te kunnen identificeren met de hoofdpersoon, zal een meer geoefende lezer juist uitgedaagd worden door een vervreemdend personage dat veel vragen oproept of door de stilistische kwaliteit van de tekst.
3. Leerling centraal
Bij Lezen voor de Lijst staat niet het boek centraal, maar de literaire ontwikkeling van de leerling. Het leesniveau van de leerling bepaalt immers welk boek op dat moment het beste bij hem of haar past en wat deze leeservaring hem of haar kan leren.
4. Leeslijst
Om docenten en leerlingen houvast te bieden bij het vinden van passende boeken op elk niveau, zijn er titellijsten samengesteld. Deze zijn niet uitputtend, daarom worden er regelmatig nieuwe boeken aan toegevoegd. Bij veel titels zijn ook opdrachten ontwikkeld om de leerling stapsgewijs een niveau te laten groeien. Bij de keuze om een bepaalde titel aan de lijst toe te voegen spelen niet alleen de literaire waarde en didactische potentie van het boek een rol, maar ook de aantrekkelijkheid ervan voor de leerling.
5. Leesplezier
Tot slot is leesplezier belangrijk bij literaire ontwikkeling. Hoe meer leeskilometers je maakt, hoe vaardiger je wordt. Daar zijn niet alleen de boeken op gericht, maar ook de opdrachten. Door het lezen op school zo aantrekkelijk mogelijk te maken, willen we jongeren op weg helpen naar een levenslang leesavontuur.
Lees verder
Nieuwsgierig geworden en wil je meer weten over Lezen voor de lijst? Alle informatie vind je hier.